Lokman Hekim

İshal bir belirti, hastalık, alerji, gıda entoleransı, gıdayla bulaşan bir hastalık olabilir. C vitamini veya magnezyumun aşırı miktarda alınmasından da kaynaklanabilir. İshalle beraber karın ağrısı, bulantı ve kusma da görülebilir. İshalin bazı özellikleri başka durumlarda da görülebildiği için ishalin tıbbî tanımı günde 200 gramdan fazla dışkı üretimini içerir.


İshal diyeti - yasak yiyecekler listesi
- Şeker ve şekerli tatlılar
- Hamur işi, börek, çörek, kek, çikolata
- Kuru baklagiller ( kuru fasulye, nohut, mercimek, bulgur)
- Kuru yemişler
- Yağlı gıdalar ( yağlı balık, yağlı tavuk, yağlı et)
- Bütün sebzeler (patates hariç) - Bütün meyveler (elma, şeftali, ayva hariç) - Listede belirtilmeyen bütün yiyecekler

İshal diyeti - SABAH :
- Açık çay (az şekerli)
- Beyaz salamura peynir (az yağlı)
- Ekmek (kepeksiz)

İshal diyeti - KUŞLUK :
- Tuzlu ayran
- Elma, şeftali, (kabuksuz)

İshal diyeti - ÖĞLE :
- Yayla çorbası (az yağlı)
- Haşlanmış patates

* Alkollü içeceklerden kesinlikle uzak durun.
* Hazır yemek ve sosların büyük kısmında “Glutamate” adlı kimyasal bir madde bulunmaktadır. Burger, pizza, hazır yemek ve çorba, gevrek ve özel sosları satın alırken ambalajını mutlaka okuyun. Eğer bu maddeyi içeriyorsa almaktan vazgeçin. Çünkü “Glutamate”, migren ağrılarını azdırır.
* Uzakdoğu yemeklerinde de “Glutamate” maddesi bulunmaktadır. Bu sebeple bunlardan da uzak durmalısınız.
* Tatlandırıcı içeren yiyecekler ve içecekler de migren hastaları için zararlıdır.
* Cola,kahve, sıcak çikolata ve çay da içerdiği kafein nedeniyle çok sık almamanız gereken sıvı gıdalar arasında bulunuyor.
* Tütsülenmiş mezgit ve sombalığı, sucuk, salam sosis, peynir, çikolata da migreni harekete geçiren besinler arasındadır.

Migren için masaj

Kalp hastaları sindirimi kolay yiyecekler seçmeli ve özellikle tuz (sodyum) yemekten kaçınmalıdırlar. Sindirim ile kalbin çalışması arasında sıkı bir bağ vardır.

Kalp hastalıkları belli bir beslenme programma uyulmasını zorunlu kılar. Hangi kalp hastalığı söz konusu olursa olsun, diyet tedavisinin amacı vücut için gerekli besleyici maddeleri sağlarken, kalbin yorulmasını olabildiğince önlemektir. Vücudun dolaşım dengesini yeniden kurabildiği (kompanse) ve kuramadığı (dekompanse) kalp hastalıklarında beslenmenin niteliğinden çok, niceliği değişir.

Dekompanse kalp hastalığı dendiğinde kalbin dokuların gereksinimlerini, özellikle de oksijen gereksinimini karşılamada yetersiz kaldığı anlaşılır. Başka bir deyişle kalp kendisine ulaşan bütün kanı pompalayacak ve uygun bir hızla dolaşabilmesi için gerekli gücü uygulayacak durumda değildir. Kompanse kalp hastalığında ise kalp hasta olmakla birlikte dokuların gereksinimlerini karşılamaya yeterli bir kan dolaşımı sağlayabilir.

Kolesterol düşürücü diyet uygulanırken dikkat edilmesi gereken önemli nokta, posalı besinlerin artırılması. Posa, bitkilerin sindirilmeden atılan bitki duvarı kısmına denir. Safra kesesi salgısı olan safra asitlerinin emilimini engelleyerek karaciğerde kolesterol sentezi için gerekli öncü öğelerin konsantrasyonunu azaltmakta. Yulaf, arpa, pirinç kabuğundaki bulunan posanın karaciğerde kolesterol sentezini engelleyerek kan kolesterolünün düşürülmesinde etkili olduğu kanıtlandı. Posa kolesterolün vücuttan atılmasına yardımcı olduğu için daha çok tüketmeliyiz.

SABAH :
1 su bardağı şekersiz diyet süt
2 kibrit kutusu büyüklüğünde (60 gram) az yağlı peynir
3 ince dilim (75 gram) kepekli ekmek
Domates, salatalık, marul, her türlü yeşillik

KUŞLUK :
1 porsiyon meyve *

ÖĞLE :
1 kase çorba
4 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
4 yemek kaşığı kurubaklagil
3 ince dilim kepekli ekmek veya 6 kaşık makarna

İKİNDİ :
1 porsiyon meyve *
1 kibrit kutusu büyüklüğünde (30 gram) peynir
1 ince dilim ekmek

AKŞAM :
3 köfte kadar (100 gram) et, tavuk ya da balık
4 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
1 su bardağı diyet yoğurt
3 ince dilim kepekli ekmek

GECE :
2 porsiyon meyve *


* 1 ufak elma, 1 orta boy portakal, 1/2 greyfurt,
1 büyük boy mandalina, 1/2 muz, 3 adet kayısı,
1 orta boy şeftali, 12 adet kiraz, 15 iri tane üzüm,
1 ince dilim kavun ya da karpuz; 1 porsiyon meyvedir.
Çok fazla olgunlaşmış meyveleri yemeyiniz.
Elma, greyfurt, armut, kiraz, şeftali gibi meyveleri
tercih ediniz.

SABAH :
1 su bardağı şekersiz diyet süt
1 kibrit kutusu büyüklüğünde (30 gram) az yağlı peynir
3 ince dilim (75 gram) kepekli ekmek
Domates, salatalık, marul, her türlü yeşillik

KUŞLUK :
1 porsiyon meyve *

ÖĞLE :
4 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
Yarım su bardağı (100 gram) diyet yoğurt
4 yemek kaşığı kurubaklagil
2 ince dilim kepekli ekmek veya 4 kaşık makarna

İKİNDİ :
1 porsiyon meyve *
1 kibrit kutusu büyüklüğünde (30 gram) peynir
1 ince dilim ekmek

AKŞAM :
1 kase çorba
3 köfte kadar (100 gram) et, tavuk ya da balık
4 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
Yarım su bardağı diyet yoğurt
2 ince dilim kepekli ekmek

GECE :
2 porsiyon meyve *


* 1 ufak elma, 1 orta boy portakal, 1/2 greyfurt,
1 büyük boy mandalina, 1/2 muz, 3 adet kayısı,
1 orta boy şeftali, 12 adet kiraz, 15 iri tane üzüm,
1 ince dilim kavun ya da karpuz; 1 porsiyon meyvedir.
Çok fazla olgunlaşmış meyveleri yemeyiniz.

SABAH :
Şekersiz çay
1 kibrit kutusu büyüklüğünde (30 gram) az yağlı peynir
2 ince dilim (50 gram) kepekli ekmek
Domates, salatalık, marul, her türlü yeşillik

KUŞLUK :
1 porsiyon meyve *

ÖĞLE :
6 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
Yarım su bardağı (100 gram) diyet yoğurt
4 yemek kaşığı kurubaklagil
2 ince dilim kepekli ekmek veya 4 kaşık makarna

İKİNDİ :
1 porsiyon meyve *
1 kibrit kutusu büyüklüğünde (30 gram) peynir
1 ince dilim ekmek

AKŞAM :
3 köfte kadar (100 gram) et, tavuk ya da balık
6 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
Yarım su bardağı diyet yoğurt
2 ince dilim kepekli ekmek veya 4 kaşık pilav

GECE :
1 porsiyon meyve *
1 su bardağı şekersiz diyet süt


* 1 ufak elma, 1 orta boy portakal, 1/2 greyfurt,
1 büyük boy mandalina, 1/2 muz, 3 adet kayısı,
1 orta boy şeftali, 12 adet kiraz, 15 iri tane üzüm,
1 ince dilim kavun ya da karpuz; 1 porsiyon meyvedir.
Çok fazla olgunlaşmış meyveleri yemeyiniz.

SABAH :
Şekersiz çay
1 kibrit kutusu büyüklüğünde (30 gram) az yağlı peynir
2 ince dilim (50 gram) kepekli ekmek
Domates, salatalık, marul, her türlü yeşillik

KUŞLUK :
1 porsiyon meyve *

ÖĞLE :
4 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
1 su bardağı (200 gram) diyet yoğurt
4 yemek kaşığı kurubaklagil
2 ince dilim kepekli ekmek veya 4 kaşık makarna

İKİNDİ :
1 porsiyon meyve *
1 ince dilim ekmek

AKŞAM :
3 köfte kadar (100 gram) et, tavuk ya da balık
4 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
Yarım su bardağı diyet yoğurt
1 ince dilim kepekli ekmek veya 2 kaşık pilav

GECE :
1 porsiyon meyve *


* 1 ufak elma, 1 orta boy portakal, 1/2 greyfurt,
1 büyük boy mandalina, 1/2 muz, 3 adet kayısı,
1 orta boy şeftali, 12 adet kiraz, 15 iri tane üzüm,
1 ince dilim kavun ya da karpuz; 1 porsiyon meyvedir.
Çok fazla olgunlaşmış meyveleri yemeyiniz.
Elma, greyfurt, armut, kiraz, şeftali gibi meyveleri
tercih ediniz.

SABAH :
Şekersiz çay
1 kibrit kutusu büyüklüğünde (30 gram) az yağlı peynir
2 ince dilim (50 gram) kepekli ekmek
Domates, salatalık, marul, her türlü yeşillik

KUŞLUK :
1 porsiyon meyve *

ÖĞLE :
6 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
Yarım su bardağı diyet yoğurt
1 ince dilim kepekli ekmek veya 2 kaşık makarna

İKİNDİ :
1 porsiyon meyve *
1 ince dilim ekmek

AKŞAM :
3 köfte kadar (100 gram) et, tavuk ya da balık
6 yemek kaşığı kadar sebze yemeği
Yağsız salata
Yarım su bardağı diyet yoğurt
1 ince dilim kepekli ekmek veya 2 kaşık pilav

GECE :
1 porsiyon meyve *


* 1 ufak elma, 1 orta boy portakal, 1/2 greyfurt,
1 büyük boy mandalina, 1/2 muz, 3 adet kayısı,
1 orta boy şeftali, 12 adet kiraz, 15 iri tane üzüm,
1 ince dilim kavun ya da karpuz; 1 porsiyon meyvedir.
Çok fazla olgunlaşmış meyveleri yemeyiniz.
Elma, greyfurt, armut, kiraz, şeftali gibi meyveleri
tercih ediniz.

* Diabet diyeti, yeterli ve dengeli beslenme temeline
dayanmaktadır. Size önerilen miktarlardaki yiyecekler
günlük protein, karbonhidrat, yağ ve enerji ihtiyacınızı
karşılayacaktır.

* Bu diyeti uygularken öğün atlamadan, az ve sık yiyerek kan şekerinizin daha kolay kontrol altına alınmasını sağlarsınız. Önerilen menüdeki yiyeceklerin yerlerini az ve sık yemek koşulu ile değiştirebilirsiniz.

* Dikkat edilmesi gereken önemli noktalar:

Diyetinizi yaparken şeker ve şekerli tatlılar, bal, reçel, pekmez, dondurma, çikolata, pasta, kek, meşrubat gibi şekerli gıdalardan kaçınınız.

Yiyeceklerinizin az yağlı ve sıvı yağ ile pişirilmesine özen gösteriniz. Yağda yapıldığı için kızartmaları yemeyiniz.

Tavuk, balık ve hindi gibi beyaz etleri kırmızı ete tercih ediniz. Etlerin görünür yağlarını çıkarınız.

Çok fazla içeren kaymak, krema gibi besinleri mümkün olduğu kadar yemeyiniz.

İZİN VERİLEN GIDALAR LİSTESİ :

Bu gıdaların öğünlerde yenmesi ile alerji oluşmaz. Ancak yine de dikkatli olmak gerekir.

• Kahvaltı :
Kaşar peyniri , ekmek, zeytin, şeftali veya kayısı reçeli, tereyağ, sade süt, kesme ya da toz şeker, çay

• Öğle - Akşam Yemeği :
Makarna, pilav, tavuk eti, yeşil yapraklı salatalar, havuç, elma, şeftali, kayısı, nohut, kuru fasulye, pırasa, ıspanak, semiz otu, sade yoğurt, haşlanmış patates


YASAK OLAN GIDALAR :

Bazıları mutlak yasaktır, bazıları ise yendiğinde alerjiye neden oluyorsa kullanılabilir.

Mutlak yasak olan gıdalar :

• Sakatat, salam - sosis - sucuk vb., kabuklu deniz hayvanları
• Balık (özellikle küçük kızartmalık balıklar; sardalya)
• Yumurta ve yumurtalı gıdalar (özellikle mayonez ve yumurta sarısı)
• Beyaz peynir
• Acı biber ve diğer baharatlar
• Kuruyemiş, dondurma, çikolata, tereyağlı patlmış mısır, hazır kekler

Bakır (Cu), bir çok besinde farklı miktarlarda bulunur. Bu nedenle Wilson’s Hastalığının kontrolünde tek başına bakır sınırlaması yeterli değildir. D-penicillamine gibi idrarla Cu atımına neden olan ilaçlarla birlikte Cu içeren besinlerden de mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.

Cu düzeyi yüksek besinler;

Organ etleri (Karaciğer, böbrek, yürek, beyin vb.)

Kabuklu deniz hayvanları (Karides, istiridye, istakoz, yengeç, som balığı, ördek, kaz)

Kuru fasulye, bezelye, mercimek

Soya eti, soya sütü, soya fasulyesi

Fındık, ceviz gibi kuruyemişler

Kurutulmuş meyveler (kuru üzüm, kuru erik, hurma, avakado, mantar)

Buğday, yulaf, kepekli tahıllar

Çikolata, kakao

İçme suyu analiz edilmeli 100 mcg/Lt.den az Cu içeriyorsa şişe suyu kullanılabilir.

Alkol almaktan kaçınılmalıdır.

Pişirmede bakır kaplar kullanılmamalıdır.

Besinlerin etiketleri okunmalıdır.

Yemeklerinizi azar azar ve sık sık yiyiniz.

Yiyecek ve içeceklerinizin çok sıcak ve soğuk olmamasına dikkat ediniz.

Yemek öncesi ve sonrasında dinleniniz.

Yemek zamanlarında sıvı almayınız. Yemeklerden en az 45 dakika önce ya da sonra sıvı alınız.
Şeker ve şekerli tatlılar, pasta, kek, kurabiye bal, reçel, pekmez, çikolata, hazır meyve suları tüketmeyiniz.

Meyveler şeker içerdiğinden dolayı günde 2 porsiyondan fazla tüketmeyiniz.

Yemekten sonra bir süre sırt üstü yatmak semptomları azaltabilir.

Bir öğünde aşırı yemek yerine sık ve az öğünleri tercih ediniz.

Sıcak yiyeceklerden sakınınız.

Yavaş yiyiniz, iyi çiğneyiniz.

Yemek yerken sıvı alımını azaltınız, sıvıyı öğün aralarında içiniz.

Yemek sonrasında hemen uzanmayınız.

Yemekten sonra eğilmeyiniz.

Geç yemekten sakınınız, yemekten 3-4 saat sonra yatınız.

Sıkı giysilerden sakınınız. (kemer, korse, dar pantolon vb).

Yatak başının 15-20 derece yükseltilmesi uyurken reflüyü önler.

Sigara kullanımını bırakınız. Sigara alt özofagus kaslarını zayıflatır.

Sakız çiğnemekten sakınınız. Çünkü yutulan hava miktarı artar, bu da gaz ve reflüye yol açar.

Fazla kilonuz varsa kilo veriniz. Şişmanlık reflüyü artırır.


Yağlı besinler, (yağ, çikolata, kremalı besinler tam yağlı süt vb.)

Yağda kızaltılmış besinler, (fast-food vb.)

Çay, kahve, diğer kafeinli içecekler, alkol, karbonatlı içecekler, soda

Nane

Baharatlı ve acılı besinler

Asidik besinlerden (domates, portakal suyu, limon vb.)

Az, sık ve düzenli öğünleri tercih ediniz.
Çok sıcak veya çok soğuk besinlerden sakınınız.
Yavaş yiyiniz, iyi çiğneyiniz.
Dispeptik yakınmaya neden olan herhangi bir besinden sakınınız.
Yatmadan 2 saat önce bir şeyler yemeyiniz.
Sigara içmeyiniz.
Aspirin kullanmayınız

Gastrit yakınmaya neden olan besinler:

Koyu çay, kahve, kakao, çikolata

Alkol, kolalı içecekler, hazır meyve suları, turunçgiller ve suları

Et suyu ve et suyu içeren besinler

Salam, sosis, sucuk, pastırma

Kırmızı biber, karabiber, acı biber gibi baharatlar

Turşu, sirke, hardal

Yağlı ve yağda kızartılmış besinler (kızartılmış et, hamur, sebzeler)

Kuru baklagiller, bulgur, buğday, yarma vb.

Peptik ülser ya da dispeptik yakınmaları olan hastalarda mideyi irrite eden besinlerden sakınılmalıdır.

Ancak bireyin toleransına göre ilaveler yapılabilir.